راهنمای جامع تحقیقات بازار آنلاین

موفقیتِ هر کاری 80 درصد در گرو تحلیل و تحقیقات خوب و 20درصد به اجرای درست وابسته است. به همین دلیل در موفقیت هر کسب و کار و محصولی، تحقیقات بازار نقشی اساسی ایفا می‌کند. اما واقعا تحقیقات بازار چیست، چگونه انجام می‌شود، چرا مهم است و تحقیقات بازار آنلاین چه کمکی به ما می‌کند؟ (چنانچه قصد یادگیری و آموزش دیجیتال مارکتینگ را دارید، می‌توانید از شرایط برگزاری دوره‌های آکادمی نوا اطلاع کسب نمائید!)

تحقیقات بازار (MARKET RESEARCH) چیست؟

تحقیقات بازار یعنی اینکه بیشتر در مورد حوزه فعالیت، مخاطبان، نیازها، رقبا، بازار هدف و… بدانیم تا با تدوین استراتژی درست و برنامه‌ریزی اصولی بتوانیم عملکرد بهتری داشته باشیم. اطلاعات و داده‌های به دست آمده در تصمیم‌گیری‌ کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ نقش دارد و هر چه این تحقیقات و تحلیل‌ها دقیق‌تر باشد، بدون شک مراحل اجرایی نیز بهتر خواهد بود و سریع‌تر می‌توانیم به اهداف تعیین شده برسیم.

دوره جدید و رایگان آموزش تولید محتوای تبلیغاتی

در این دورهٔ ۴ ساعته با کمک اساتید باتجربه یاد می‌گیرید چطور بنر، ویدیو و متن تبلیغاتی عالی و موثر را خودتان آماده کنید تا بازدهی تبلیغات را چند برابر کنید!

مشاهده دوره

تحقیقات بازاریابی (Marketing Research) چیست؟

اما عبارت دیگری به نام تحقیقات بازاریابی داریم که در آن تلاش می‌کنید به کمک جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های مهم مجموعه اقداماتی را طراحی کنید که به‌واسطه آن عرضه‌کنندگان محصولات و خدمات بتوانند به راحتی با مشتریان نهایی مرتبط شوند. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا فرصت‌ها و تهدیدهای موجود را مشخص کرده و برای آنها برنامه‌ریزی کنید. ضمن اینکه Marketing Research باعث می‌شود تا ارزیابی خوبی روی فرایند‌های بازاریابی و بهینه‌سازی آنها داشته باشید.

تفاوت تحقیقات بازاریابی و تحقیقات بازار

گاهی برخی از کارشناسان در استفاده از این دو مفهوم دچار مشکل می‌شوند و آنها را یکی در نظر می‌گیرند، ولی در واقع این طور نیست. با اینکه هر دو مورد از زیرمجموعه‌های حوزه بازاریابی و مارکتینگ هستند و جزو فعالیت‌های پیش از فروش به شمار می‌ورند، اما تفاوت‌هایی هم دارند. در واقع تحقیقات بازاریابی یک مفهوم گسترده و وسیع دارد و همان‌طور که اشاره کردیم مجموعه‌ای از فرایندها را در بر می‌گیرد.
به همین دلیل خیلی‌ها معتقدند یکی از همین فرایندها، تحقیقات بازار است. از جمله فرایندهای تحقیقات بازاریابی می‌توان به A/B Testing، بررسی میزان رضایت مشتریان و تبلیغات اشاره کرد و بررسی ترندهای جدید بازار، اندازه بازار، مخاطبان هدف و بخش‌بندی آنها نیز می‌تواند جزو تحقیقات بازار باشد. البته ناگفته نماند موقعیت‌هایی وجود دارد که این مفاهیم خیلی به هم نزدیک می‌شوند، که در این مورد می‌توان به قیمت‌گذاری و ویژگی‌های محصول اشاره کرد.

چرا تحقیقات بازار ضروری است؟

با توجه به توضیحات بالا و تعاریفی که انجام دادیم، حتما متوجه شدید که در اهمیت تحقیقات بازار شکی وجود ندارد. بی‌تردید در بازار داغ و رقابتی امروز که گزینه‌های زیادی پیش‌روی مشتریان قرار دارد، تحقیقات بازار و کسب اطلاعات بیشتر نسبت به نیازهای بازار، اندازه بازار، مخاطبان هدف، رقبا، محصولات و ترندهای جدید، رفتار مشتریان و… کمک می‌کند تا بتوانید تحلیل‌های درستی داشته باشید. همین مسئله کمک می‌کند تا با مشتریان‌تان بیشتر آشنا شده، نیازهای آن را پیش‌بینی کنید و فرصت‌های جدیدی برای معرفی محصولات‌تان پیش‌روی شما باشد.

منظور از تحقیقات بازار آنلاین چیست؟

وقتی از تحقیقات بازار صحبت می‌کنیم فقط منظورمان این نیست که یک پرسشنامه به دست داشته باشیم و به صورت حضوری وارد بازار کار فیزیکی شویم و اطلاعات لازم را به دست آوریم. البته که این هم بخشی از ماجراست. ولی به صورت کلی روش‌های مختلف برای تحقیقات بازار وجود دارد و اتفاقا با توجه به حضور بسیاری از کاربران در فضای آنلاین، نمی‌توانیم تحقیقات بازار آنلاین را نادیده بگیریم.
در واقع تحقیقات بازار آنلاین تفاوتی با نمونه سنتی و آفلاین ندارد، جز اینکه در دنیای آنلاین انجام می‌شود و طبیعتا ابزارهای شما می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال می‌توانید از جستجوی اینترنتی، پرسشنامه‌های آنلاین، ابزارهای تحلیل رقبا، داده‌ها و اطلاعات به دست آمده از گزارش‌های مختلف، انواع فرم‌ها و… استفاده کنید.

خبرنامۀ یکتانت را از دست ندهید!

هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات، اخبار و نکات آموزشی بازاریابی و تبلیغات را برای شما می‌فرستیم.

عضویت رایگان

چگونه تحقیقات بازار آنلاین انجام دهیم؟

برای انجام تحقیقات بازار آنلاین روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید. اما برخی از این راهکارها بیشتر به شما کمک می‌کنند و مرسوم‌تر هستند. در قسمت زیر بیشتر درباره این روش‌ها صحبت می‌کنیم.

• تحقیقات کلمه کلیدی: زمانی که از جستجو یا تحقیقات کلمه کلیدی صحبت می‌کنیم، فقط به معنای پیداکردن چند کلمه مهم و تولید محتوا براساس کلمات پیدا شده نیست. این کلمات کلیدی حرف‌های زیادی دارند و می‌توانیم با توجه به آنها درباره مخاطبان و مشتریان، علایق، نیازها، و دغدغه‌های آنها، بررسی وضعیت رقبا و وضعیت بازار بیشتر بدانیم و برنامه ریزی بهتری داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: آموزش تحقیق کلمات کلیدی به‌صورت عملی

• نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین: بدون شک در تحقیقات بازار هیچ وقت نمی‌توان نقش نظرسنجی را نادیده گرفت یا حذف کرد، در حالت آنلاین نیز به همین شکل است. نظرسنجی و پرسشنامه به شما کمک می‌کند تا نه‌تنها نظر طیف وسیعی از مخاطبان را دریافت کنید، بلکه بخش‌بندی این نظرات می‌تواند به شما کمک کند با روشی ارزان و اثربخش بتوانید داده‌های موردنیاز را جمع‌آوری کنید.
• لینک‌های رقابتی: یکی از کارهایی که به کمک موتورهای جستجو و سایر ابزارها می‌توانید انجام دهید بررسی دقیق رقبا، لینک‌های وابسته به آنها، بازار و مخاطبان‌شان، قیمت‌ها و … است تا بتوانید با برنامه‌ریزی درست سهم خودتان را بیشتر کنید. در بسیاری از مواقع مشتریان آنها می‌توانند مشتریان ما باشند.

مراحل انجام تحقیقات بازار آنلاین چیست؟

برای اینکه بتوانید تحقیقات خود را به درستی در فضای آنلاین انجام دهید و به نتیجه دلخوا‌هتان برسید باید 5 مرحله زیر را به درستی انجام دهید که بیشتر درباره آنها خواهیم گفت.

1. انتخاب دقیق پرسونای خریدار: هر چه بتوانید شناخت بهتری از رفتار و احساسات مشتریان و مواردی که روی خرید آنها تاثیر می‌گذارد داشته باشید، بدون شک می‌توانید ارتباط بهتری برقرار کنید و محصولات و خدماتی که می‌خواهند به آنها پیشنهاد دهید. قطعا با توجه به محصولات خود می‌توانید چندین پرسونا داشته باشید و برای هر کدام محتوا و کمپین‌های اختصاصی طراحی کنید. پرسونا براساس سن، جنسیت، شغل، تحصیلات، میزان درآمد و… طراحی می‌شود.
2. برقراری ارتباط و تعامل با مخاطبان هدف: بعد از اینکه پرسونای مشتریان مشخص شد، می‌توانید وارد یک فاز تستی شوید و براساس مشخصات به دست آمده، جامعه‌ای را به عنوان نمونه انتخاب کرده و با آنها ارتباط و تعامل داشته باشید تا بتوانید دقیق‌تر رفتار و تصمیم گیری‌های‌شان را تحلیل کنید. برای این کار می‌توانید یکی از سه روش زیر را انتخاب کنید:
   1- نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین
   2- تماس و مصاحبه تلفنی
   3-گروه‌های کانونی 6 تا 10 نفره
3. آماده‌سازی سوالات لازم: همیشه برای جمع‌‌آوری داده‌ها باید سوالات درست و هدفمند بپرسید تا به هدف‌تان برسید. البته طراحی پرسشنامه خیلی هم راحت نیست و باید به صورت تخصصی انجام شود. تلاش کنید سوالات‌تان متنوع و شفاف باشد و خیلی موارد بدیهی را در بر نگیرد. از مخاطبان بخواهید درباره خودشان، سلایق و نیازها، رفتارشان هنگام خرید و عوامل موثر بر تصمیم‌گیری خود صحبت کنند.
4. بررسی رقبا: به همان اندازه که بررسی مشتریان در تحقیقات بازار آنلاین اهمیت دارد، بررسی رقبا نیز مهم بوده و کمک می‌کند تا با روش‌های مختلف بتوانید به صورت هم‌زمان تحلیل خوبی نسبت به بازار، خریداران، محصولات و رقبا داشته باشید.
5. جمع‌بندی نتایج تحقیقات: برای اینکه بتوانید سریع‌تر و بهتر به نتایج دلخواه‌تان برسید و هر کارشناسی نیز بتواند به شما کمک کند، باید تحقیقات بازار آنلاین خود در یک ساختار مشخص و جمع‌بندی شده قرار دهید که شامل موارد زیر می‌شود:

• هدف از انجام تحقیقات
• افراد و نمونه‌های بررسی شده
• خلاصه‌ای از شرح عملیات
• بررسی مراحل آشنایی مشتری با محصولات
• ارزیابی نتایج به دست آمده
• عوامل موثر بر تصمیم‌گیری مشتری
• تدوین استراتژی و برنامه‌ریزی آتی

ابزارهای تحقیقات بازار آنلاین

برای اینکه بتوانید تحقیقات خود را به درستی انجام دهید می‌توانید سراغ ابزارها و روش‌های مختلفی بروید که به شما کمک می‌کنند تا پرسشنامه‌های دقیق‌تر و کامل‌تری داشته باشید. اصلی‌ترین ابزارهای تحقیقات بازار آنلاین شامل موارد زیر است:

• تحقیق از مخاطبان: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی مخاطبان رسانه‌های مختلف است که در پرسونای خود نیز مشخص کرده‌ایم.
• تحقیق در مورد محصولات: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی مصرف‌کنندگان یک محصول است.
• تحقیق برند: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی سنجش رضایت مصرف‌کنندگان از برند و میزان محبوبیت این نام تجاری است.
• تحقیق روان‌شناسی: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی رفتارشناسی و روان‌شناسی مشتریان است که بیشتر به احساسات، سبک زندگی و… مربوط می‌شود.
• تحقیق اسکنی: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی این موضوع است که مشتریان از یک محصول به چه صورتی استفاده می‌کنند و چه ارتباطی بین محصولات برای‌شان مهم است.
• تحقیق پایگاه داد‌ه‌ای: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی استفاده از تمام نمونه‌های مشتریان است.
• تحقیق رضایت مشتریان: در این مورد بیشترین تمرکز ما روی سنجش میزان رضایت مشتریان است.

روش‌های تحقیقات بازار آنلاین

اما به جز ابزارهای تحقیقات آنلاین، باید ببینیم چه روش‌هایی وجود دارد که کمک می‌کند تا در کنار ابزارها بتوانیم تحقیقات دقیق‌تر و بهتری داشته باشیم. در قسمت زیر این به این روش‌ها اشاره کرده‌ایم:

• نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین: همان‌طور که گفتیم پرسشنامه در تحقیقات بازار آنلاین نقش بسیار مهمی دارد و باید با استفاده از ابزارهای موجود نظرسنجی خود را به بهترین شکل انجام داده و اطلاعات مورد نظر را جمع‌آوری کنید.
• مشاهدات آنلاین: به صورت کلی براساس مشاهدات و برداشت‌ها از وضعیت بازار کلان، رفتار مشتریان، تولیدکنندگان، عرضه‌کنندگان و وضعیت اقتصادی می‌توان اطلاعات خوبی نسبت به محصولات و مشتریان به دست آورد.
• گروه‌های متمرکز آنلاین: همان‌طورکه پیشتر گفتیم گروه‌های کانونی در تحقیقات بازار آنلاین کمک زیادی به شما می‌کنند و می‌توانید سوالات موردنظرتان را در این گروه‌های 6 تا 10 نفر به عنوان جامعه‌ای کوچک بپرسید.
• پنل آنلاین: می‌توانید با استفاده از پنل‌های آنلاین میزان فعالیت شرکت در مطالعات را تایید کنید.

مزایای تحقیقات بازار آنلاین

تحقیقات بازار در تصمیم‌گیری‌های کلان و خرد ما اهمیت بسیار زیادی دارد و فرقی نمی‌کند در چه فضایی انجام شود، مهم اطلاعات به دست آمده و تحلیل آنهاست. در قسمت زیر مزایای تحقیقات بازار آنلاین را می‌بینید:

• نظرسنجی از مخاطبان انبوه به صورت هم‌زمان
• مقرون به صرفه بودن و اثربخشی قابل توجه
• صرفه‌جویی در زمان و دریافت نتایج در زمان کوتاه

ایبوک‌های رایگان آموزشی

با ایبوک‌های یکتانت، از تولید محتوای حرفه‌ای تا تبلیغات در گوگل را رایگان یاد بگیرید!

دانلود رایگان

معایب تحقیقات بازار آنلاین

البته این روش تحقیقات بازار، کاملا بی‌نقص هم نیست و معایب تحقیقات بازار آنلاین را در ادامه مشاهده می‌کنید:

• مشخص نبودن هویت دقیق افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی
• امکان شرکت چند باره برای شرکت‌کنندگان
• امکان نقض حریم خصوصی
• مشخص نبودن استاندارد‌های جمع‌آوری داده‌ها

جمع بندی
تحقیقات بازار آنلاین در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌ریزی‌های آتی و به ویژه در دنیای امروز نقش بسیار مهمی دارد. برای این کار می‌توانید از نظرسنجی و پرسشنامه‌های آنلاین، گروه‌های کانونی، مشاهدات آنلاین و انواع تحقیقات استفاده کنید. تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی روش‌هایی مقرون به صرفه و اثربخش هستند که کار شما را در مرحله اجرا راحت می‌کنند.