بقای کسبوکار شما به میزان اعتماد مشتری بستگی دارد؛ بنابراین یافتن راهی برای جلب اعتماد مشتریان امروزه از نان شب هم واجبتر است! کمپین مسئولیت اجتماعی (CSR Campaign) یکی از آن راههای میانبر است.
فرصتهای فراوانی برای نشاندادن مسئولیتپذیری وجود دارد. آن هم زمانی که با هزاران مشکل کوچک و بزرگ احاطه شدهایم؛ از گرمشدن زمین و بیماریهای واگیردار گرفته تا کودکان بدسرپرست و عدمدسترسی به پزشک خوب.
کمپینهای مسئولیت اجتماعی به کسبوکارها اجازه میدهند بیش از پیش کنار مردم باشند و نقش خود را در بهبود جامعه ایفا کنند.
این همان نقطهای است که میتوانید نشان دهید همهچیز فقط پول نیست.
بیشتر از این شما را معطل نمیکنیم! بیایید ببینیم کمپین مسئولیت اجتماعی چیست، چه کمکی به شما میکند و چگونه میتوانید آن را پیاده کنید.
در آخر هم چند کمپین موفق ایرانی را بررسی میکنیم تا ایده بگیرید؛ پس تا انتها همراه ما باشید.
فهرست مطالب
منظور از کمپین مسئولیت اجتماعی چیست؟
روزهای اوجگیری بیماری کرونا را که به خاطر دارید؟ فرض کنید در شرایطی مشابه، با ۲ کسبوکار زیر روبهرو شوید:
- کسبوکار «الف» که به پروتکلهای بهداشتی توجه نمیکند، نیروهای خود را دورکار نکرده و هیچ علاقهای هم به استفاده از ماسک و لوازم ضدعفونی ندارد. این کسبوکار حتی از نیروهای بیمار خود مراقبت نمیکند و با ندادن مرخصی، آنها را مجبور میکند که به سر کار برگردند.
- کسبوکار «ب» که نهتنها نیروهای خود را تا حد امکان دورکار و از حضور غیرضروری آنها جلوگیری کرده است، لوازم بهداشتی از جمله ماسک را هم در اختیار آنها گذاشته است و با پخش ماسک در سطح شهر، سعی میکند نقشی در عبور از این روزهای سخت داشته باشد.
این همان چیزی است که یک کسبوکار میتواند با اجرای کمپین مسئولیت اجتماعی به آن دست پیدا کند. ایدهٔ پشت این کمپینها این است که شرکتها و کسبوکارها نهتنها باید درآمد کسب کنند، بلکه باید اقداماتی انجام دهند که به نفع جامعه باشد.
البته قرار نیست همهٔ برندها ماسک پخش کنند یا یک کار یکسان انجام دهند. بهتر است هر برندی مسئولیتپذیری خود را از طریق راهی متناسب با زمینهٔ فعالیت خود نشان دهد. برای مثال، شرکتهای فراوردههای لبنی میتوانند با حمایت از دامداران محلی نقش خود را در بهبود وضعیت مردم ایفا کنند.
قبل از اینکه به انواع کمپینهای مسئولیت اجتماعی بپردازیم، بیایید به تعریف آن دوباره نگاهی بیندازیم:
کمپین مسئولیت اجتماعی به کمپینی گفته میشود که کسبوکارها با اجرای آن، سعی میکنند گرهای از مشکلات مردم باز کنند و نقشی در بهبود جامعه داشته باشند.
در این دورهٔ ۴ ساعته با کمک اساتید باتجربه یاد میگیرید چطور بنر، ویدیو و متن تبلیغاتی عالی و موثر را خودتان آماده کنید تا بازدهی تبلیغات را چند برابر کنید!
مشاهده دورهانواع کمپینهای مسئولیت اجتماعی
آنقدر مشکلات جامعه زیاد است که یافتن راهی برای نشاندادن مسئولیتپذیری کسبوکار و تلاش برای بهبود جامعه تلاش زیادی نمیخواهد. بیایید چند نمونهٔ مختلف را با هم ببینیم:
- حمایت از کودکان کار و ریشهکنکردن این مسئله
- خدمات آموزشی رایگان
- حمایت از کسبوکارهای محلی و بومی
- استفاده از منابع تجدیدپذیر
- به حداقل رساندن اثرات زیستمحیطی
- حمایت از خانوادههای بدسرپرست
- حمایت از بیماران صعبالعلاج
البته اینها تنها چند نمونهٔ انگشتشمار از مواردی هستند که میتوانید بر اساس حوزهٔ کاریتان در استراتژی کمپین مسئولیت اجتماعی بگنجانید. بیایید چند مدل مختلف را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم:
کمک مالی
کمک مالی به موسسههای خیریه و مردمنهاد میتواند همان چیزی باشد که آنها برای زندهماندن در دوران سخت به آن نیاز دارند. شما میتوانید با اعطای کمکهای نقدی، خدمات یا کالا به آنها کمک کنید تا سرپا بمانند.
از طرفی، میتوانید بنیاد خیریهای راه بیندازید و سعی کنید از این طریق، مشکلات مردم را حل کنید. قرار نیست همهچیز پول باشد!
برای مثال، شما میتوانید شرایطی برای کسب درآمد فراهم کنید، تجهیزات موردنظر مدارس مناطق محروم را تامین کنید، شرایط بهتری برای درمان بیماران ساکن در مناطق محروم فراهم کنید یا کلاسهای آموزشی برای کودکان بیبضاعت برگزار کنید.
فعالیتهای داوطلبانهٔ کارکنان
اعضای تیم شما میتوانند برای بهبود جامعه و رفع مشکلات آن در برنامههای داوطلبانه شرکت کنند. این فرصت خوبی است تا آنها از مهارتهای خود برای کمک به مردم و رشد جامعه استفاده کنند.
فعالیت داوطلبانه به هر نوع اقدام خیرخواهانه و بدون چشمداشتی گفته میشود که در جهت نفع عمومی انجام میشود. این فعالیت میتواند در هر زمینهای از جمله فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی باشد.
برای مثال، اعضای تیم شما میتوانند در زمینهٔ طراحی گرافیک یا ترجمه و ارتباط با سازمانهای بینالمللی به موسسه خیریه محک کمک کنند. مشارکت آنها به کاهش هزینههای این موسسه منجر میشود.
کمک مالی به جامعه تنها کار خیری نیست که میتوانید انجام دهید. از تدریس به کودکان بیمار گرفته تا طراحی تیزر برای موسسههای خیریه، همگی راهی برای کمک به بهبود جامعه به حساب میآیند.
اعضای یکتانت هم صندوق مسئولیت اجتماعی را سال ۱۳۹۹ راهاندازی کردند. ما سعی میکنیم مبلغی را ماهانه جمعآوری کنیم و گرهٔ کوچکی از مشکلات مردم باز کنیم. یکتانت هم ما را تنها نگذاشته و به میزان مبلغی که در ماه جمعآوری میشود، به صندوق اضافه میکند.
استفاده از مواد تجدیدپذیر و توجه به مسائل زیستمحیطی
همهٔ ما طعم تغییرات زیستمحیطی را با گوشت و خون چشیدهایم. این روزها، با مشکلات فراوانی مثل کمبود آب، گرمایش زمین و آلودگی هوا دستوپنجه نرم میکنیم. شما میتوانید در بهبود اوضاع نقشی داشته باشید. برای مثال، پلاستیکها را دور بیندازید و سعی کنید با حذف کاغذبازیهای بیمورد آسیب کمتری به محیطزیست بزنید.
مثلاً دیجیکالا در یکی از کمپینهای خود قدم کوچکی برای محیطزیست برداشت. آنها همزمان با روزهای زمین بدون پلاستیک، یک ساک دستی از جنس الیاف را به تمام کاربران خود همراه با سفارش آنها هدیه دادند.
در این نوع کمپین، شما تلاش میکنید نقش کمتری در خرابی محیطزیست داشته باشید. از طرفی، میتوانید برای بهبود مشکلاتی مثل کمبود آب هم گام بردارید. برای نمونه هم میتوان به فعالیتهای بانک مسکن اشاره کرد که سعی کردند طی یک کمپین، الگوی مصرف مردم را اصلاح کنند.
بحران کمآبی آیندهٔ کشور را نشانه گرفته است و چیزی نیست که بتوان از آن سرسری گذشت. برای یک نمونهٔ دیگر در این زمینه هم به کمپین یک قطره آب خشکشویی آنلاین پاکلین اشاره میکنیم. کمپینی که با تشویق مردم به کاهش تعداد دفعات استفاده از لباسشویی، تلاش کرد تا آب بیشتری را برای آینده ذخیره کنیم.
البته پاکلین دست از کار نکشید و در کمپین دیگر، از مشتریهای خود خواست تا چوبکارها را تحویل دهند و بهازای آن، اعتبار دریافت کنند.
رفاه کارکنان و رفع تبعیضها
آیا به برندی که به کارکنان خود توجه نمیکند، میتوان بهراحتی اعتماد کرد؟ از طرفی، آیا برندی که به تبعیضها دامن میزند، قابلاعتماد است؟
حقوق خوب یکی از پارامترهای مهم برای نیروهای مستعد است؛ اما نسل جدید فقط به حقوق توجه نمیکند. برای آنها بسیار مهم است که کسبوکارها چه کاری برای آسایش و رفاه کارکنان و همچنین رفع تبعیضها انجام میدهند.
در واقع، آیا کسبوکار موردنظر از اقشار مختلف جامعه مراقبت کرده است؟ آیا آنها گامی برای رفع تبعیضهای قومی و جنسیتی برداشتهاند؟ فرهنگ سازمانی آنها در چه راستایی است؟
هدف اصلی این نوع کمپین بهبود تجربهٔ کارکنان است که بهنوبهٔ خود در دیدگاه مشتری دربارهٔ شرکت تاثیر میگذارد.
چرا این مسئله مهم است؟ بسیار ساده است!
کسبوکاری که به فکر کارکنان خود نیست، تجربهٔ مشتریان هم برای او به احتمال زیاد اهمیت ندارد.
شما میتوانید از طرق مختلف مراقب آسایش کارکنان خود باشید؛ از اتاق استراحت و سالن ورزش گرفته تا دسترسی به روانشناس، تسهیل فرایند استخدام اتباع، مراقبتهای بهداشتی و کمکهزینه برای آموزش.
حمایت از کسبوکارهای بومی
برای آخرین مدل هم اجازه دهید به بررسی کمپینهای حمایتی از کسبوکارهای بومی بپردازیم. مهاجرت از روستا به شهرهای کوچک و بهتبع آن، مهاجرت به شهرهای بزرگی مثل تهران در این سالها شدت پیدا کرده است.
یکی از دلایل این مهاجرت هم کسب درآمد بیشتر است؛ چراکه کسبوکارهای بومی راهی برای درآمدزایی و فروش محصولات خود ندارند. از طرفی، دامداران و کشاورزان هم بهدلیل وجود دلالها و واسطههای زیاد در بیشتر موارد ترجیح میدهند عطای کار را به لقای آن ببخشند و به فکر تامین مایحتاج از راه دیگری بیفتند.
اینجاست که نقش کسبوکارها – بهخصوص کسبوکارهای بزرگ – پررنگتر میشود. شما میتوانید با حمایت از کسبوکارهای بومی به رشد شهرها و روستاهای کوچک کمک کنید.
برای یک نمونه هم میتوان به کمپین دیجیکالا در این حوزه اشاره کرد که با اعطای نشان محصولات بومی به کسبوکارها، تلاش کرد شرایط خوبی را برای آنها فراهم کند. آنها حالا میتوانند از همان شهر و روستای خود، محصولات را بفروشند و برای مشتریان ارسال کنند.
میهن هم در یکی از کمپینهای مسئولیت اجتماعی خود، نسبت به خرید مستقیم شیر از دامداران اقدام کرد تا آنها دغدغهای در این زمینه نداشته باشند.
خب! شما با مدلهای مختلف و کارهایی که میتوانید انجام دهید، آشنا شدید؛ ولی کمپین مسئولیت اجتماعی چه دردی از کسبوکارها دوا میکند؟ در بخش بعدی، دربارهٔ این موضوع با شما صحبت خواهیم کرد.
کمپینهای مسئولیت اجتماعی چه خیری برای کسبوکارها دارند؟
شما نمیتوانید کسبوکار خود را جدا از جامعه بدانید. شما هم در همان جامعهای کار میکنید که مشتریانتان زندگی میکنند. مردم – بهخصوص نسل جدید – ترجیح میدهند از برندی خرید کنند که نسبت به جامعه بیتفاوت است.
این تفکر اشتباه را هم همین حالا از ذهنتان بیرون بیندازید که قرار است تمام مشکلات جهان را شما حل کنید. کسی انتظار ندارد مشکل گرمایش زمین را حل کنید یا فقر را ریشهکن کنید. مردم انتظار دارند در حد توان خود تلاش کنید؛ پس بیشتر از این بهانه تراشی نکنید.
بیایید ببینیم کمپین مسئولیت اجتماعی چه نفعی برای شما دارد:
۱. وفاداری مشتریان و کارکنان
تبدیل مشتریانی که یک بار از شما خرید کردهاند، به مشتری وفادار آسان نیست. یکی از راههای آن نشاندادن مسئولیتپذیری و تلاش برای بهبود جامعه است.
چقدر به گفتههای قدیمیها توجه میکنید؟ دقت کردهاید آنها در مهمانیها یا مجالس مختلف به کسبه و افرادی اشاره میکنند که دستی در کار خیر دارند. پس از آن هم اطرافیان را تشویق میکنند از آنها خرید کنند.
چه چیزی بالاتر از اعتماد و وفاداری چنین افرادی سراغ دارید؟ جایی که خودشان فقط به خاطر کارهای خیر یک نفر برای او تبلیغ میکنند؛ آن هم بدون هیچ چشمداشتی!
از طرفی، با اجرای چنین کمپینهایی و نشاندادن مسئولیتپذیری خود، میتوانید وفاداری کارکنان را هم افزایش دهید. آنها به شما به چشم یک فرد معتمد و مسئولیتپذیر نگاه میکنند و بهتبع آن، بهرهوری و عملکرد بهتری خواهند داشت. این مسئله باعث میشود که نرخ موفقیت پروژهها بهشدت افزایش پیدا کند.
شما با اجرای کمپینهای مسئولیت اجتماعی و مشارکت در امور جامعه، میتوانید شاهد افزایش وفاداری مشتریان و کارکنان خود باشید. کافی است آنها بفهمند شما فقط به فکر سود و فروش بیشتر نیستید.
۲. افزایش درآمد و سود
ما میدانیم که نیت شما خیر است و میخواهید کاری بدون توجه به عواید آن به نفع جامعه انجام دهید؛ ولی قرار نیست چیزی هم دست شما را نگیرد.
در یک مطالعه، رابطهٔ سیستماتیک میان عملکرد مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی ۱۹۱ شرکت بررسی شد. این تجزیهوتحلیل بهخوبی نشان داد که رابطهٔ مثبتی بین این دو وجود دارد.
از طرفی، این نوع کمپین به افزایش فروش بهطور غیرمستقیم هم منجر میشود؛ چراکه شما با کمک آن، توجه مخاطبِ هدف و اعتماد او را جلب میکنید، او را بهسمت خرید هدایت میکنید و در نهایت هم این شانس را خواهید داشت که او را به یک مشتری وفادار تبدیل کنید.
۳. تقویت برند کارفرمایی
پیداکردن یک نیروی خوب دشوارتر از قبل شده است. اجرای کمپین مسئولیت اجتماعی میتواند به تقویت برند کارفرمایی و بهدنبال آن، جذب نیروهای مستعد شود.
طبق نتایج تحقیقات منتشرشده، ۸۲ درصد نسل Z (متولدین اواخر ۱۹۹۰ تا متولدین اوایل ۲۰۱۰) مسئولیت اجتماعی شرکت را یکی از پارامترها و عوامل مهم در تصمیمگیری دربارهٔ کارفرمای بعدی خود میدانند. از آن گذشته، ۶۶ درصد آنها، اگر شرکتی در این زمینه بهخوبی عمل کرده باشد، کاهش دستمزد را هم در نظر میگیرند.
البته این قصه فقط دربارهٔ نسل Z صدق نمیکند! لینکدین متوجه شد که ۷۵ درصد افراد قبل از ارسال رزومه، دربارهٔ شهرت برند تحقیق میکنند. بد نیست بدانید که ۷۵ درصد آمریکاییها در شرکتی با شهرت ضعیف در زمینهٔ مسئولیت اجتماعی کار نمیکنند.
هنوز هم قانع نشدهاید؟ اگر به شما بگوییم ۹۲ درصد افراد پس از دریافت پیشنهاد شغلی از طرف شرکتی با شهرت خوب در زمینهٔ مسئولیت اجتماعی، کار خود را رها میکنند، باز هم نظرتان تغییر نمیکند؟
۴. حضور در مطبوعات و خبرگزاریهای آنلاین
اجرای کمپین مسئولیت اجتماعی به حضور در خبرگزاریهای آنلاین و مطبوعات چاپی منجر میشود. از این رو، میتوانید روی این کمپین برای افزایش آگاهی از برند و دیدهشدن بیشتر هم حساب کنید.
حالا که به حضور در رسانهها اشاره کردیم، جا دارد به شما تذکر دهیم که مراقب باشید! کمپین شما باید با ارزشها و چشمانداز برندتان همخوانی داشته باشد یا به «سبزشویی» متهم میشوید و مردم نیت شما را زیر سؤال خواهند برد؛ حتی اگر نیت خوبی داشته باشید. سبزشویی چیست؟
خارجیها از «سبزشویی» برای اشاره به افراد یا کسبوکارهایی استفاده میکنند که برای کسب منفعت بیشتر، خود را دوستدار محیطزیست نشان میدهند.
۵. مزیت رقابتی
تعهد به مسئولیت اجتماعی خود یک مزیت رقابتی در بازار به حساب میآید. شرکتهایی که به مسئولیت خود بیشتر متعهدند، راه آسانتری برای جذب مشتریان طی میکنند.
اگر همهچیز ۲ برند یکسان باشد، احتمال اینکه برند مسئولیتپذیر برندهٔ قصه شود، بیشتر است.
همان طور که مشاهده کردید، کمپین مسئولیت اجتماعی صرفاً جنبهٔ زیبایی ندارد. بهتر است به کاری که انجام میدهید اعتقاد داشته باشید تا در تصمیمگیری مشتریان و کارکنان خود تاثیر بگذارید.
برای چیدن یک استراتژی قدرتمند آمادهاید؟ بیایید تدوین استراتژی را شروع کنیم!
چیدن استراتژی کمپین مسئولیت اجتماعی در ۵ مرحله
از مشتریان گرفته تا کارکنان خود کسبوکار، همگی برندی را انتخاب میکنند که نقش خود را در بهبود وضعیت جامعه فراموش نکرده است.
شواهد حاکی از آن است که مردم از تحریم محصولات کسبوکارهای بیتفاوت هیچ هراسی ندارند.
اما آیا میتوان بدون داشتن استراتژی وارد گود شد؟ خیر! این نوع کمپین به همان میزان که مفید است، میتواند دردسرساز هم باشد و شهرت کسبوکارتان را به خطر بیندازد.
نگران نباشید! برای نوشتن این استراتژی، کافی است مراحل زیر را گامبهگام طی کنید:
مرحلهٔ اول: انجام تحقیق و تعریف طرح کلی
مردم نسبت به کمپینهای مسئولیت اجتماعی بسیار حساس و بدبین شدهاند. این نتیجهٔ فعالیتهای کورکورانهٔ برخی کسبوکارها است. به همین دلیل است که آنها کسبوکارها را اغلب اوقات به دورویی متهم میکنند.
در همین ابتدا، بسیار مهم است که نگرانیهای تمام ذینفعان از مشتریان و کارکنان گرفته تا موسسههای غیردولتی و خیریه را در نظر بگیرید. پس از آن، ببینید کدامیک را میتوانید رفع کنید.
آیا روی مشکلاتی دست گذاشتهاید که با کسبوکار شما همخوانی دارد یا چیزی را انتخاب کردهاید که هیچ ارتباطی با ارزشها، ماموریت و فعالیتهای شما ندارد؟
با انجام تحقیقات کافی، همهچیز را برای خود شفاف کنید و در نهایت هم تصمیم بگیرید کدامیک برای شما و مشتریان یا کارکنان اولویت دارد.
مرحلهٔ دوم: ارزیابی وضعیت فعلی
به تمام فعالیتهای خود نگاه کنید. ممکن است همین حالا هم کاری را انجام دهید که در راستای بهبود جامعه یا رفاه کارکنان است.
برای مثال، شاید شما افراد مختلفی را از تمام اقشار جامعه به کار گرفته باشید و تنوع جنسیتی و قومیتی را رعایت کرده باشید.
شاید کارکنان شما فعالیتی خیرخواهانه مثل جمعآوری کمک مالی برای خانوادههای بدسرپرست را شروع کرده باشند یا موسسهای در اطراف کسبوکار شما وجود دارد که میتوانید با حمایت از فعالیت آنها، تاثیر مثبتی در وضعیت جامعه بگذارید.
در واقع، شما میتوانید یک فعالیت کوچک را به کمپینی درخور تبدیل کنید.
فراموش نکنید اجرای چنین کمپینهایی به نیروی انسانی و سرمایهٔ کافی نیاز دارد؛ بنابراین بد نیست که همین اول کار، داشتههای خود را مشخص کنید تا بتوانید همهچیز را کنترل کنید و با دست پر گام بردارید.
مرحلهٔ سوم: تعیین هدف
تا زمانی که ندانید هدفتان از اجرای کمپین مسئولیت اجتماعی چیست، نمیتوانید عملکرد خود را اندازهگیری و ارزیابی کنید. تعیین هدف باعث میشود کمپین شما در مسیر درست بماند و از آن خارج نشود.
تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI) کار شما را راحتتر میکند و در صورت نیاز، میتوانید کمپین را اصلاح کنید تا شهرتتان به خطر نیفتد. برای مثال، میتوانید بگویید هدفتان کاهش نرخ ریزش مشتری یا افزایش نرخ تعامل است.
توجه: سعی کنید هدفی مشخص، واقعبینانه، مرتبط، قابلاندازهگیری و دارای محدودیت زمانی برای کمپین در نظر بگیرید. چیزی باشد که بتوانید از آن برای سنجیدن عملکرد خود بهره ببرید.
مثلا، کاهش نرخ ریزش مشتری بهتنهایی هدف خوبی برای کمپین نیست. هدف شما باید به این شکل باشد:
- قرار است نرخ ریزش مشتری را با حمایت از کشاورزان بومی طی ۵ ماه، ۱۰ درصد کاهش دهیم.
از دیگر اهداف کمپینهای مسئولیت اجتماعی هم میتوان به افزایش آگاهی از برند، صرفهجویی در هزینهها و جذب مشتریان جدید اشاره کرد.
توجه: سنگ بزرگ نشانهٔ نزدن است!
مرحلهٔ چهارم: اجرا
ایدهٔ پشت کمپین را مشخص کردهاید، پس از انجام تحقیقات کافی، نگرانیهای کارکنان و مشتریان خود را فهمیدهاید، همهچیز را ارزیابی کردهاید و در آخر هم اهدافی برای کمپین در نظر گرفتهاید؛ بنابراین دیگر برای اجرای کمپین آمادهاید.
مطمئن شوید همهچیز درست و طبق برنامه اطلاعرسانی شود تا تمام ذینفعان از جمله سهامداران، کارکنان، مطبوعات، مشتریان و دنبالکنندگان شما مطلع شوند.
توجه: برنامهای مشخص برای هرکدام در نظر بگیرید و اولویتها را مشخص کنید. برای مثال، کارکنان شما باید زودتر از دنبالکنندگان در جریان کار قرار بگیرند.
مرحلهٔ پنجم: تجزیهوتحلیل کمپین
یادتان است که در مراحل قبلی، به شما گفتیم هدف و شاخصهای کلیدی عملکرد را مشخص کنید؟ به آنها در اینجا نیاز دارید تا بتوانید عملکرد خود را بسنجید.
فرض کنید طرح کلی شما این است که ۱۰۰ درخت بکارید. برای انجام این کار، قرار است بهازای هر زمانی که یکی از کارکنان شما بهجای ماشین با دوچرخه به محل کارمیآید، یک درخت بکارید. چه چیزی را باید اندازهگیری کنید؟ شما باید بدانید:
- چند درخت کاشتهاید؟
- چند نفر از کارمندان با دوچرخه به محل کار آمدهاند؟
- آیا تعامل و رضایت کارکنان افزایش یافته است؟
باید ماموریت اصلی کمپین را در نظر بگیرید؛ اما برای اینکه بتوانید به آن برسید، باید شاخصهای کلیدی عملکرد را هم مشخص کنید. این شاخصها باید بتوانند شما را در رسیدن به هدف اصلی همراهی کنند.
جمعآوری بازخورد کیفی را هم از یاد نبرید. از کارکنان خود دربارهٔ احساس آنها نسبت به کمپین خود بپرسید. اگر آنها مشارکت نکردهاند، چه راهی برای تشویق آنها به برقراری ارتباط و مشارکت بیشتر به ذهنتان میرسد؟
اطلاعات کمی و کیفی به شما کمک میکند از شکست کمپین جلوگیری کنید و به هدفی که دارید، با بهبود آن برسید.
بهتر است گزارشی از کمپین خود منتشر کنید. در این گزارش، شما باید شفاف باشید تا بتوانید اعتماد مردم را جلب کنید. ممکن است اشتباهی در اجرای کمپین رخ داده باشد یا به هدف خود نرسیده باشید. ایرادی ندارد! چیزی که میتواند شهرت شما را به خطر بیندازد، دروغگفتن دربارهٔ آمار است.
نمیدانید از کجا شروع کنید؟ این مشکلی است که همهٔ ما هنگام شروع کمپین داریم. یکی از راههای رفع این مشکل، ایدهگرفتن از سایر کسبوکارهاست. قرار نیست همهچیز را خودتان اختراع کنید! به عملکرد سایر کسبوکارها نگاهی بیندازید و از آنها درس بگیرید.
در بخش بعدی، چند نمونهٔ موفق را با هم بررسی میکنیم تا برای اجرای کمپین خود آرامآرام آماده شوید.
بررسی ۷ نمونه کمپین مسئولیت اجتماعی موفق ایرانی
مدتی است – بهخصوص پس از همهگیری کرونا – کسبوکارهای ایرانی مسئولیت اجتماعی را بیش از پیش جدی گرفتهاند؛ ولی این موضوع بیش از ۲ دهه است که در خارج از ایران بهطور جدی دنبال میشود.
تا اینجای مقاله هم به کمپینهای مسئولیت اجتماعی از زوایای مختلف نگاه کردیم؛ بنابراین اجازه دهید بررسی نمونهها را شروع کنیم:
کمپین داستانِ دَستان (دیجیکالا)
کمتر کسبوکار ایرانیای مثل دیجیکالا پیدا میکنید که اهمیت مسئولیت اجتماعی را درک کرده باشد. آنها طی این سالها با اجرای کمپینهای مختلف سعی کردهاند نقشی در بهبود وضعیت جامعه و مردم داشته باشند.
همان طور که میدانید برخی افراد و گروهها نمیتوانند مشارکت فعالانه در جامعه داشته باشند. برای مثال، کسب درآمد برای افرادی که سابقهٔ زندان دارند یا افراد دارای ناتوانی جسمی آسان نیست. اغلب آنها هم به موسسههای خیریه و بازارچههای آنها پناه میبرند.
دیجیکالا برای توانمندسازی این افراد، کمپینی بهنام داستانِ دَستان اجرا کرد. در این کمپین، نشان «دست مهر» برای محصولات این گروهها در نظر گرفته شد تا توجه مردم را جلب کنند.
از طرفی، افراد دارای ناتوانی جسمی هم نمیتوانند محصول را به انبارهای دیجیکالا تحویل دهند. به همین دلیل، دیجیکالا امکان استفاده از «تحویل کالای سیار» را برای آنها در این کمپین فراهم کرد. دیجیکالا برای توانمندسازی آنها، آموزشهایی هم در نظر گرفته است تا زودتر به فروش برسند.
در این کمپین، دیجیکالا اعلام کرد که از این گروهها تا ۶ ماه کمیسیون گرفته نمیشود تا بتوانند طی این مدت و با کمک نشان «دست مهر» به استقلال برسند.
ایجاد مراکز کارآفرینی یکی از کارهایی است که موسسههای مردمنهاد و خیریه برای افزایش قدرت اقتصادی خانوادههای در معرض آسیب انجام میدهند؛ اما عدمتوانایی در فروش محصولات باعث میشود این افراد پس از فعالیت در این مراکز، نتوانند استقلال مالی پیدا کنند.
دیجیکالا با اجرای این کمپین، شرایطی را فراهم کرد که آنها بتوانند محصول خود را بهراحتی به دست مشتریان برسانند.
مردم هم میتوانند با خرید کالاها با دارای نشان «دست مهر» در ساخت زندگی شایسته و خوبی در کنار این خانوادهها باشند تا از آسیبهایی مثل حاشیهنشینی، مشاغل کاذب و سرخوردگی جلوگیری شود.
معافیت از کمیسیون (اسنپ)
اسنپ برای حمایت از زنان سرپرست خانواده، کمپینی با نام «همراه با زنان سرزمینم» اجرا کرد. در ۲ فاز این کمپین بهترتیب، ۴۱۷ نفر و ۳۰۳ نفر از زنان سرپرست خانواده که عضو ناوگان اسنپ بودند، از پرداخت کمیسیون به اسنپ معاف شدند.
اسنپ تلاش میکند با عدم دریافت کمیسیون از اقشار خاص، شرایطی را فراهم کند که آنها بتوانند زندگی بهتری داشته باشند. در همین راستا، افراد مبتلا به هموفیلی که کارت عضویت در کانون هموفیلی ایران را دارند، از پرداخت کمیسیون معاف شدند.
اما شاید نقطه عطف این داستان، ایجاد تسهیلات ویژه برای افراد دارای ناتوانی جسمی باشد. اسنپ با همکاری مجموعه آموزشی و نیکوکاری رعد، توانست ۱۲ هزار راننده دارای ناتوانی جسمی را به ناوگان خود اضافه کند تا میزبان میلیونها سفر اسنپی باشند.
از ابتدای این کمپین تا پایان سال ۱۳۹۹، مجموع مبلغ معافیت این افراد بیش از ۳۵/۵ میلیارد ریال بوده است.
اسنپ هم بهتنهایی و هم با همکاری سایر موسسههای مردمنهاد توانست نقش خوبی در بهبود زندگی افراد در معرض آسیب ایفا کند. آنها در این سالها کمپینهای مختلفی اجرا کردهاند و سعی کردهاند بهنحوی کنار مردم باشند.
۴۴۶۵ سفر درمانی برای خانوادههای محروم (علی بابا)
در بخش انواع کمپینهای مسئولیت اجتماعی، به این موضوع اشاره کردیم که کمپینها را میتوانید با تاسیس یک موسسهٔ خیریه پیش ببرید. از طرفی، یک مسئلهٔ مهم را چند بار بیان کردیم که فعالیت شما در این زمینه، بهتر است با کسبوکارتان همخوانی داشته باشد.
علی بابا هم در همین راستا، موسسهٔ «سیمرغ» را راهاندازی کرد تا بتواند نقش پررنگی در حل مشکل خانوادههای محروم و تامین نیازهای درمانی آنها ایفا کند. این موسسه کار خود را با اعزام امدادگر و پزشک داوطلب به مناطق زلزلهزدۀ کرمانشاه شروع کرد.
در سال ۹۷، آنها متوجه شدند ۴ میلیون صندلی در صنعت هوایی کشور خالی مانده است؛ آن هم در حالی که خانوادههای زیادی بهدلیل هزینههای سفر، درمان فرزندان خود را به تاخیر میانداختند.
علی بابا با شناسایی این نیاز، گام بزرگی برای حل آن برداشت. آنها توانستند طی ۲ سال، هزینهٔ ۴۴۶۵ سفر درمانی را برای افراد مبتلا به سرطان، بیماریهای قلبی، کلیوی، اتیسم، اماس، تالاسمی و… تامین کنند.
با ایبوکهای یکتانت، از تولید محتوای حرفهای تا تبلیغات در گوگل را رایگان یاد بگیرید!
دانلود رایگانکمپین جلوگیری از فروش گونههای ممنوعه حیوانات (دیوار)
متأسفانه بازار خریدوفروش گونههای جانوری در معرض انقراض مثل سنجاب ایرانی در پلتفرمهایی مثل تلگرام و اینستاگرام داغ است. برخی به این پلتفرمها هم بسنده نکردند و از دیوار برای این کار استفاده میکردند.
دیوار با اجرای کمپینی و دعوت از حامیان حیات وحش و مسئولان یگان حفاظت سازمان محیطزیست، تلاش کردند تا فهرستی از کلمات ممنوعه تهیه کنند. آنها توانستند ۹ هزار کلمه کلیدی ممنوعه را طی ۳ ماه به فهرست رباتهای نظارتی خود اضافه کنند.
از طرفی، دیوار برنامهٔ آموزشی برای ناظران خود در نظر گرفت تا بتواند تا حد امکان، از خریدوفروش گونههای در حال انقراض و ممنوعه جلوگیری کند. قاچاقچیان پس از این کمپین، از دیوار قطع امید کردند و حضور آنها بهشدت کاهش پیدا کرد.
این حرکت دیوار گامی بزرگ در راستای فرهنگسازی و پیشگیری از خریدوفروش حیوانات غیرمجاز بود.
کمپینی برای لبخند دانشآموزان (ایران سرور)
تامین مایحتاج روزانهٔ خانوادههای زیادی در ایران بر دوش دانشآموزان بااستعداد است. مشکلاتی از این دست، در بیشتر موارد به ترک تحصیل اجباری آنها ختم میشود. معضلی که میتواند آیندهٔ یک فرد را در همان کودکی نابود کند.
تولد بیستسالگی ایرانسرور بهانهٔ خوبی برای اجرای یک کمپین مسئولیت اجتماعی بود. آنها در این کمپین، دانشآموزان بااستعدادی را هدف گرفتند که بهدلیل مشکلات اقتصادی از تحصیل بازماندهاند.
کمپین به چه شکلی بود؟
ایران سرور در این کمپین بهازای هر ۵ نفر شرکتکننده – ثبت رایگان ایمیل در صفحهٔ کمپین – هزینهٔ تحصیل ۱ دانشآموز را برعهده میگرفت. ایران سرور این کمپین را با همکاری بنیاد کودک – یکی از قدیمیترین و باسابقهترین موسسههای فعال در این زمینه – اجرا کرد.
۲۰۰۳ نفر در این پویش شرکت کردند و در آخر هم ایران سرور هزینهٔ تحصیل ۴۰۰ نفر را تقبل کرد.
کمپین رکاب سفید (ویرگول)
دوچرخهسواری یکی از سرگرمیهای همهٔ ما در بچگی است؛ اما به هر دلیلی، پس از اینکه سری از سرها درمیآوریم، دست از آن میکشیم.
در سالهای اخیر، اقبال عمومی از دوچرخهسواری برای تردد در سطح شهر افزایش پیدا کرده است. با این حال، دوچرخهسواران برای تردد در سطح شهر با مشکلات و خطرات زیادی دستوپنجه نرم میکنند؛ چراکه شهرها برای پذیرش دوچرخهسوارها آماده نیستند.
ویرگول با اجرای کمپین رکاب سفید، تلاش کرد قدمی برای آموزش رانندگان، دوچرخهسواران و عابران پیاده بردارد.
در این کمپین، از دوچرخهسوارها خواسته شد تجربهٔ واقعی خود را در قالب محتوای متنی در ویرگول منتشر کنند تا بتوانند از این طریق، به افزایش آگاهی جامعه و یافتن راهحل برای تردد امن در شهر کمک کنند.
البته این تمام ماجرا نبود! شما میتوانستید با خواندن محتواها در این پویش جذاب نقشی داشته باشید. شما متوجه میشدید که چگونه میتوانید نقشی در کاهش مشکلات و خطرات برای دوچرخهسواری در سطح شهر داشته باشید.
اما نقش ویرگول در این کمپین چه بود؟ آنها تصمیم گرفتند بهازای هر ۳۰ دقیقه نوشتن با تگ #رکابسفید یا هر ۴۰۰۰ دقیقه مطالعه پست با این تگ، یک عدد دوچرخه به «خانه امید» اهدا کنند.
در زمان شروع این کمپین، خانه امید – که خانهای برای ۱۱۰ کودک بیسرپرست بود – توانسته بود ۲ دستگاه دوچرخه برای مجموعه تهیه کند. در طول کمپین، ۴۶۳ دقیقه پست منتشر و ۱۳۶۲۶ دقیقه برای خواندن آنها صرف شد. در نهایت هم ۱۹ دوچرخه برای «خانه امید» تهیه شد.
ویرگول توانست با این کمپین نهتنها باعث افزایش آگاهی مردم شود، بلکه سهمی هرچند کوچک در شادی کودکان بیسرپرست داشته باشد.
البته ویرگول تنها نبود و دیوار هم بهعنوان حامی در کنار این کمپین بود. آنها در راستای اهداف کمپین، چند دوچرخه را به مناطق محروم اهدا کردند.
محافظ سلامتی (بایودنت)
در همهگیری کرونا، کسبوکارهای زیادی تلاش کردند تا نقشی پررنگ در کنترل وضعیت داشته باشند و بتوانند شرایط را به همان وضعیت قبل از این بیماری برگردانند. بایودنت یکی از این کسبوکارها بود که کمپینی با شعار «با ماسکزدن و فاصله، سلامتی حاصله» را برای آموزش صحیح کودکان و نوجوانان و همچنین فرهنگسازی از ابتلا به کرونا پیشگیری کند.
در این کمپین، بایودنت از ابزارهای مختلف مثل تبلیغات تلویزیونی و ماشینهای سیار طراحیشده استفاده کرد تا بتواند گام بلند و قدرتمندی در این زمینه بردارد.
این مجموعه همچنین برای حل مشکل خشکی گلو و دهان کادر پزشکی بهدلیل کار زیاد، پکهای متشکل از آدامسهای بایودنت برای آنها ارسال کرد. از طرفی هم با رعایت تمام پروتکلهای بهداشتی از تولید تا پخش نشان داد نسبت به وضعیت بد آن روزها بیتفاوت نیست.
با یک تیر، دو نشان را بزنید!
همان طور که نمیتوانیم نسبت به وضعیت پدر، مادر، خواهر و برادر خود بیتفاوت باشیم، نمیتوانیم مشکلات جامعه را نادیده بگیریم و نقش خودمان را فراموش کنیم؛ چراکه ما هم یکی از اعضای این خانوادهٔ بزرگ به حساب میآییم که باید نقش خود را ایفا کنیم.
کسبوکارها هم از این قاعده مستثنی نیستند! آنها هم یکی از اعضای مهم خانوادهاند که باید دست دیگر اعضا را بگیرند تا زمین نخورند.
در این مقاله، هر آنچه را که باید دربارهٔ کمپین مسئولیت اجتماعی بدانید، با شما در میان گذاشتیم. در آخر هم به چند نمونهٔ موفق ایرانی نگاهی انداختیم تا بیش از پیش، برای اجرای کمپین خود آماده شوید.
حالا دیگر نوبت شماست که آستینها را بالا بزنید و گرهای هرچند کوچک از مشکلات مردم باز کنید.
ما در این مقاله، فقط ۷ نمونه را بررسی کردیم. شما میتوانید سایر کمپینهای مسئولیت اجتماعی ایرانی یا خارجی را در بخش نظرات برای ما بنویسید.
منابع:
Alaya | Alaya | submittable | Digital Marketing Institute | EVERFI
خیلی مفید و پراز اطلاعات بود. ممنونم ازتون
خوشحالیم اینو میشنویم و برای ما ارزشمنده 🙂
ممنون از شما که به ما بازخورد میدین.
از صبح دارم روی مسئولیت اجتماعی مطالعه میکنم. انواع مقالههای خارجی و نمونههاشون رو خوندم. دنبال نمونههای ایرانی بودم و پیدا نکردم. لابلای سرچ رسیدم به این مقاله از یکتانتِ عزیز. تمام چیزی که نیاز داشتم همه اینجا بود. حتی خلاصهی همون مقالات خارجی. در آخر از قلم روان و سلیس بسیار لذت بردم. مانا باشید.
خیلی خوشحالیم مقالهٔ ما برای شما مفید بوده و تونستیم به نیازهای شما پاسخ دهیم 🙂
امیدواریم مطالعهٔ شما در این زمینه بهخوبی پیش بره.
ممنون که به ما فیدبک میدین.